De therapeut als tomtom

Als emotief therapeut ben ik niets meer of minder dan een tomtom. Ik functioneer op dezelfde manier. En net als een gewone tomtom kan ik de weg kwijtraken. Hoe komt dat en hoe los ik dat op?

Van A naar B

De cliënt komt in therapie omdat hij van A naar B wil komen. A is de probleemstelling en B is het gewenste resultaat, oftewel de bestemming. De cliënt bepaalt wat de punten A en B zijn, dat is niet mijn taak. De cliënt blijft daarmee de baas over zijn proces.

Door middel van doelstellingen stelt de cliënt mij in als tomtom. Ik bereken de route en we gaan samen op weg. Als therapeut werk ik met alles wat de cliënt inbrengt. Niet meer en niet minder. Als hij aangeeft dat hij van Amsterdam naar Breda wil, is het niet aan mij om te zeggen dat hij dan via Zwolle moet, tenzij de cliënt zelf aangeeft dat hij deze omweg nodig heeft. Onderweg kan de cliënt alsnog afwijken van de route. Net als in de auto hoeft hij het advies van de tomtom niet te volgen. Hij kan andere wegen inslaan en dan kan het gebeuren dat ik de weg kwijt raakt.

De weg kwijt

Ik merk dan dat ik aan het zoeken ben. Normaal gesproken neem ik de problematiek van mijn cliënten niet mee naar huis maar een enkele keer gebeurt dat wel. Dat verbaast me dan. Ik vraag me dan af of ik in de tegenoverdracht zit en teveel aan het zorgen ben voor de cliënt. Ik blijf piekeren over waarom het probleem van de cliënt niet oplost. Als tomtom ben ik de weg kwijt totdat ik op een punt komt dat ik het weer weet of totdat de cliënt een andere route instelt.

Over het algemeen gebeurt dat als de cliënt bewust of onbewust andere wegen inslaat. Als hij (onbewust) aan iets wil werken waarop hij de tomtom niet heeft ingesteld. Hij is bijvoorbeeld vergeten in te stellen dat hij via een bepaalde plaats naar zijn doel toe wil. Het kan ook zijn dat een bepaalde thematiek de hoofdrol speelt. Dan wil hij eerst van A naar B en daarna nog naar C. Dat is allemaal oké. Punt is dat dit soms onbewust speelt en dat daarom de tomtom niet altijd goed wordt ingesteld.

Vastgelopen

Een cliënt die ik Peter zal noemen, had mij als tomtom ingesteld omdat hij last had van woedeaanvallen. De procestherapie loopt vast bij de kernovertuiging-sessie Hij heeft moeite met het nemen van beslissingen over een nieuwe baan. Hij heeft twee aanbiedingen en blijft malen over welke beslissing hij zal nemen. Als hij een besluit neemt en ja zegt tegen de ene werkgever, belt hij toch weer de andere werkgever. Als die zegt dat hij nog steeds welkom is, zegt hij eerst ja en dan weer nee. Zo gaat het een paar keer. Peter schaamt zich hiervoor en realiseert zich dat hij zich hierdoor ongeloofwaardig maakt en zijn eigen afwijzing creëert, maar zijn angst een verkeerde beslissing te nemen is sterker. Hij herkent dat dit een patroon is in zijn leven, maar heeft weerstand tegen zowat alles wat ik zeg, Ook probeert hij mij zover te krijgen dat ik zeg wat hij moet doen. Hij stelt zich afhankelijk op. Ondertussen heeft hij het idee dat hij aan de zijlijn staat en dat het leven aan hem voorbij trekt. Ik geef aan dat aan de zijlijn blijven staan ook een keuze is en bespreek met hem de dingen die ik in mijn vorige blog heb benoemd ('Waarom je vast zou houden aan een probleem').

Ik merk dat ik enorm aan het zoeken ben om een ingang te vinden, maar dat dat niet lukt. De volgende keer dat ik Peter zie, bespreek ik met hem de optie om met de therapie te stoppen. Ik heb niet het idee dat ik hem verder kan helpen. Hij moet de beslissingen nemen. Peter geeft aan toch graag te willen doorgaan. We besluiten het even te laten rusten zodat ik kan nadenken over mijn mogelijkheden en hij ook kan nadenken over wat hij wil. We maken een belafspraak.

Weer op de rit

Tijdens dit telefoongesprek merk ik dat hij anders in zijn vel zit. Hij heeft veel uitgezocht op het internet over besluiteloosheid en herkent zich in ‘compulsive indecisiveness’ oftewel ‘aboulomania’. Hij neemt voor het eerst verantwoordelijkheid voor dit probleem en is uit de weerstand naar mij. Hij benoemt zijn gevoel van afhankelijkheid. Hij zegt dat hij er al zijn hele leven last heeft dat hij geen keuzes kan maken met betrekking tot werk en relaties. Dit probleem heeft hij echter niet ingebracht tijdens de intake. Er zijn geen doelstellingen op gemaakt. Daardoor konden we niet bij de kernovertuiging komen, want die heeft ook met deze problematiek te maken.

We besluiten door te gaan met de therapie en aanvullende doelstellingen te maken op het thema besluiteloosheid. De therapie moet dan op een eerder punt worden opgepakt om de thematiek te kunnen uitwerken. Deze sessies moeten nog plaatsvinden maar ik ga ervan uit dat dit probleem nu opgelost kan worden.

Dat wat wel speelt maar niet wordt uitgewerkt, blijft spelen. Dat blijkt uit Peters casus. Nu we eenmaal in de gaten hebben dat dit een tweede thematiek is, kan Peter mij weer als tomtom instellen en kunnen we alsnog de therapie afmaken.

Wil jij ook een tomtom om van A naar B te komen? Klik dan hier voor een therapeut bij jou in de buurt.